Nâng cao hiệu quả hoạt động quản lý và thực hiện các dịch vụ công về đo lường vì lợi ích cộng đồng

Đo lường là một quá trình đánh giá định lượng một đại lượng cần đo để có kết quả bằng số so với đơn vị đo.  Nhằm đảm bảo quyền lợi người tiêu dùng, ở nước ta đã có nhiều văn bản quy định về hoạt động đo lường, trong đó đã ban hành danh mục phương tiện đo lường bắt buộc phải kiểm định như: Phương tiện đo độ dài, taximet, cân phân tích, cân kỹ thuật, đồng hồ đo xăng dầu, đồng hồ đo khí dân dụng,... Trong quá trình sử dụng các phương tiện đó, các cá nhân, tổ chức cần thực hiện đúng biện pháp kiểm soát (kiểm định, hiệu chuẩn, thử nghiệm, kiểm tra,…) phương tiện đo của mình cho phù hợp. Việc chọn biện pháp kiểm soát đo lường phương tiện đo được thực hiện theo Luật đo lường.

Tuy nhiên, thực tế ở Cao Bằng, không phải cá nhân, tổ chức nào khi sử dụng các phương tiện đo cũng thực hiện đúng các quy định của Luật đo lường. Vì vậy trong thời gian qua, Sở Khoa học và Công nghệ đã đẩy mạnh các hoạt động quản lý nhà nước về lĩnh vực đo lường và các dịch vụ công về đo lường như: tổ chức các hoạt động thông tin tuyên truyền về các quy định của Nhà nước liên quan đến đo lường đến các tầng lớp nhân dân; tăng cường hoạt động thanh tra, kiểm tra về đo lường; đẩy mạnh các hoạt động dịch vụ kiểm định, hiệu chuẩn, thử nghiệm... góp phần bảo đảm đo lường thống nhất, chính xác tại các cơ sở sản xuất, kinh doanh; các cơ sở khám chữa bệnh và các thiết bị đo của cá nhân có nhu cầu kiểm định, hiệu chuẩn.

Hàng năm phòng Thanh tra Sở Khoa học và Công nghệ Cao Bằng đã tổ chức các cuộc thanh tra định kỳ tại các cơ sở, giai đoạn từ năm 2015 đến nay đã tiến hành thanh tra được 34 cuộc thanh tra đối với 123 cơ sở. Nhờ có sự phối hợp và quản lý chặt chẽ trong việc thực hiện kiểm định phương tiện đo gắn với công tác kiểm tra, giám sát. Năm 2020 Thanh tra Sở KH&CN đã tổ chức 03 cuộc thanh tra đối với 05 đối tượng gồm: Doanh nghiệp tư nhân Nhinh Chinh; Công ty cổ phần Phòng khám đa khoa Hồng Đức; Trung tâm Y tế thành phố Cao Bằng; Bệnh viện Y học cổ truyền Cao Bằng; Bệnh viện Tĩnh Túc. Kết quả thanh tra, nhìn chung các cơ sở tổ chức tiến hành công việc bức xạ đã nỗ lực chấp hành các quy định của pháp luật trong lĩnh vực đo lường và an toàn bức xạ không còn có trường hợp vi phạm, cuộc thanh tra đã kịp thời tháo gỡ khó khăn vướng mắc cho cơ sở, tăng cường hiệu lực quản lý nhà nước, những hạn chế còn tồn tại đã được chỉ đạo để khắc phục, đồng thời nghiêm túc xử lý đối với các trường hợp vi phạm, cụ thể qua kết quả thanh tra đã xử phạt 11 cơ sở với tổng số tiền xử phạt trên 150 triệu đồng.

Phòng Quản lý Đo chất lượng của Sở Khoa học và Công nghệ luôn phát huy vai trò trong việc tham mưu cho Sở tổ chức các hoạt động thông tin tuyên truyền, tập huấn về triển khai các quy định của nhà nước về Đo lường, đồng thời tổ chức các đợt kiểm tra về đo lường đối với các đối tượng trên địa bàn tỉnh. Cụ thể, trong năm 2020 đã thực hiện kiểm tra nhà nước về tiêu chuẩn đo lường chất lượng tại 58 cơ sở; Tổ chức khảo sát chất lượng sản phẩm hàng hóa tại 30 cơ sở trên địa bàn tỉnh Cao Bằng; Hướng dẫn các tổ chức, doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh thực hiện thủ tục đăng ký sử dụng mã số mã vạch, nhãn hiệu sản phẩm, hàng hóa cho 12 cơ sở…
Hoạt động kiểm tra của các Đoàn kiểm tra do Sở Khoa học và công nghệ tổ chức đã đáp ứng đúng nguyện vọng của người tiêu dùng và khiến người tiêu dùng cảm thấy yên tâm hơn khi đi mua hàng vì đa số người tiêu dùng không biết cách kiểm định về chất lượng loại hàng hóa mà mình mua nên rất muốn có sự kiểm tra của các cơ quan chức năng.

Nhằm đáp ứng nhu cầu của khách hàng trong việc kiểm định, hiệu chuẩn các phương tiện đo nhóm 2 đảm bảo có thông số đo chính xác, trong thời gian qua, Phòng Kiểm định Hiệu chuẩn – Đo lường của Trung tâm Ứng dụng Tiến bộ KH&CN (thuộc Sở Khoa học và Công nghệ Cao Bằng) đã tăng cường phối hợp với nhiều đơn vị trên địa bàn tỉnh Cao Bằng thực hiện kiểm định, hiệu chuẩn phương tiện đo, chuẩn đo lường triển khai thường xuyên và định kỳ gồm 18 lĩnh vực đo và hiểu chuẩn 01 đo lường, kiểm định các thiết bị X – quang tổng hợp và kiểm xạ (Bức xạ tia X và tia Gamma), máy chụp cắt lớp vi tính CT Scan dùng trong y tế. Qua đó nâng cao tính chính xác của các phương tiện đo, góp phần bảo đảm đo lường thống nhất, chính xác tại các cơ sở sản xuất, kinh doanh và các cơ sở khám chữa bệnh.

Đối với taximet, trong năm 2020, Trung tâm đã kiểm định 46 đồng hồ taximet của hãng taxi Mai Linh. Qua kiểm tra, tất cả các đồng hồ đều đạt yêu cầu kỹ thuật đo lường theo quy định. Sau khi kiểm định, Trung tâm đã dán tem, kẹp chì trên đồng hồ taximet để tránh sự can thiệp từ bên ngoài, phần nào hạn chế những sai số trong quá trình tính quãng đường và phí dịch vụ taxi.
Ngoài Taximet, các cột đo xăng dầu cũng được các cơ sở kinh doanh chủ động kiểm định định kỳ. Trong năm đã kiểm định 101 cửa hàng kinh doanh xăng dầu. Qua kiểm tra, các cơ sở đều bảo đảm yêu cầu về kỹ thuật đo lường. Đây là mặt hàng thiết yếu, doanh thu cao, nếu không được quản lý chặt chẽ sẽ rất dễ bị can thiệp để gian lận trong kinh doanh.

Năm 2020, Trung tâm đã phối hợp với các Trung tâm y tế và Bệnh viện Đa Khoa và các cơ quan chức năng trên địa bàn tỉnh Cao Bằng tiến hành kiểm định 1.983 phương tiện đo gồm; 15 cân phân tích; 20 cân kỹ thuật; cân bàn 341; 215 cân đồng hồ lò so; 12 cân ô tô; 12 phương tiện đo dung tích thông dụng; 08 đồng hồ nước lạnh đường kính đến (15-20)mm; 627 huyết áp lò xò; 32 phương tiện đo điện tim; 1 phương tiện đo điện não; 700 công tơ điện xoay chiều kiểu cảm ứng 1 pha. Qua kiểm tra đã phát hiện 55 công tơ điện xoay chiều kiểu cảm ứng 1 pha không đạt yêu cầu đo lường, Những công tơ không đạt yêu cầu về đo lường đã được kiểm định viên của Trung tâm sửa chữa, khắc phục, dán tem niêm phong kẹp chì các phương tiện đo, sau đó chuyển trả lại các đơn vị để phục vụ việc kinh doanh.


Đoàn kiểm định Trung tâm Ứng dụng đang tiến hành kiểm định thực tế các thiết bị đo lường tại Bệnh viện

Ngoài việc kiểm định, hằng năm các phương tiện đo, chuẩn đo lường thuộc Trung tâm quản lý đều được soát xét lập kế hoạch, hiệu chuẩn phương tiện đo chuẩn đo lường theo đúng chu kỳ quy định, Trung tâm xây dựng bằng văn bản các quy định về quản, duy trì, bảo quản, sử dụng đối với từng phương tiện đo, chuẩn đo lường. Nhân viên bảo quản, sử dụng phương tiện đo, chuẩn đo lường thường xuyên thực hiện đúng theo quy định đã ban hành, các phương tiện đo, chuẩn đo lường bảo quản, bảo dưỡng đáp ứng các yêu cầu kỹ thuật đo lường quy định. Trung tâm xây dựng quy định về quản lý, sử dụng dấu kiểm định, tem kiểm định, chứng chỉ kiểm định, lập sổ theo dõi về tem kiểm định, giấy chứng nhận kiểm định cho từng lĩnh vực được chứng nhận, chỉ định các phương tiện đo đạt yêu cầu kỹ thuật đo lường theo quy trình kiểm định được dán tem kiểm định và được cấp giấy chứng nhận kiểm định.

Việc tăng cường các hoạt động thông tin tuyên truyền, tư vấn, hướng dẫn kết hợp triển khai thanh tra, kiểm tra về hoạt động đo lường, đồng thời tổ chức thực hiện các hoạt động kiểm định, hiệu chuẩn đo lường của ngành Khoa học và công nghệ đã góp phần nâng cao nhận thức, ý thức chấp hành các quy định về đo lường trong quá trình kinh doanh của các tổ chức và cá nhân trên địa bàn tỉnh. Từ đó, ngăn chặn các hành vi gian lận về đo lường trong thương mại, kinh doanh không lành mạnh góp phần bảo vệ người tiêu dùng./.